„Mój syn w lutym tego roku odrzucił spadek po swoim zmarłym w styczniu ojcu. Powodem, dla którego zdecydował się odrzucić spadek były długi pozostawione przez jego ojca, a mojego byłego męża. Natomiast w lipcu na świat przyszła moja wnuczka Hania. Proszę o poradę czy Hania odziedziczy długi po dziadku, a jeśli tak, to co powinien zrobić mój syn, aby do tego nie dopuścić”?
Z takim pytaniem zwróciła się do naszej Kancelarii Pani Jagoda, która po narodzinach swojej wnuczki zaczęła obawiać się ewentualnej odpowiedzialności dziecka za długi po dziadku. Aby udzielić odpowiedzi na pytanie Pani Jagody, należy wskazać, że zgodnie z art. 927 § 1 kodeksu cywilnego (k.c.) „nie może być spadkobiercą osoba fizyczna, która nie żyje w chwili otwarcia spadku, ani osoba prawna, która w tym czasie nie istnieje”. Jednak zgodnie z art. 927 § 2 k.c. (…) dziecko w chwili otwarcia spadku już poczęte może być spadkobiercą, jeżeli urodzi się żywe.
Zgodnie zatem z wyżej powołanymi przepisami kodeksu cywilnego, nie może być spadkobiercą osoba fizyczna, która w chwili śmierci spadkodawcy jeszcze się nie urodziła. Wyjątek ustawa czyni jednak dla dziecka w chwili otwarcia spadku poczętego, ale jeszcze nie urodzonego. Wystarczy zatem, że dziecko urodzi się żywe i wtedy dochodzi do dziedziczenia po zmarłym (oczywiście jeśli w momencie otwarcia spadku, czyli w dacie śmierci spadkodawcy, dziecko było już poczęte).
W związku z powyższym, przyjmując, że Hania urodziła się sześć miesięcy po śmierci dziadka, a w dacie jego śmierci była już poczęta, jej ojciec powinien złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu swojej małoletniej córki. W tym celu syn Pani Jagody lub jego małżonka powinni skierować do właściwego Sądu Rejonowego wniosek o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka. Z kolei po uprawomocnieniu się postanowienia zezwalającego na odrzucenie spadku w imieniu dziecka, jedno z rodziców powinno udać się do notariusza, przed którym złożone zostanie stosowne oświadczenie. Oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka zostanie następnie przesłane przez notariusza do sądu spadku, czyli do sądu właściwego ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania dziadka Hani.
Termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu Hani rozpoczął w tym przypadku bieg w dniu jej narodzin. Dziewczynka, w braku złożenia takiego oświadczenia przez jej rodziców w terminie sześciu miesięcy od daty jej narodzin, odziedziczy spadek po zmarłym dziadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Należy jednak pamiętać, że jeśli dziecko zostało poczęte już po śmierci spadkodawcy, wówczas nie zalicza się go do kręgu spadkobierców po zmarłym, wobec czego nie ma potrzeby składania jakichkolwiek oświadczeń o odrzuceniu czy też o przyjęciu spadku.
